Follow Geert Hoste on Facebook
Follow Geert Hoste on Twitter
Follow Geert Hoste on Instagram

Opinie - De querelle over de quenelle

‘Wat is een quenelle?’ vroeg mijn vrouw wijzend naar een foto van een man die zijn linkerarm naar beneden strekte en tegelijkertijd zijn rechterhand voor zijn linkeroksel hield. Ik speldde haar op de mouw dat het van oorsprong een Antwerps gebaar is, uit de vorige eeuw. ‘De quenelle was van de voorstanders van een tunnel onder de Schelde. Dat stond in tegenstelling met het gebaar van de Antwerpenaars die heil zagen in een brug over de Schelde. Die staken hun rechterarm schuin omhoog…’. Ze haalde hoofdschuddend haar schouders op.

Denkers met een nieuw wereldbeeld gebruikten in de twintigste eeuw wel meer hun ledematen om hun gedachtengoed kracht bij te zetten. De socialisten hielden een gebalde linkervuist naast hun hoofd, de hippies ondersteunden hun peace met het V-teken. Er was de opgestoken duim. Er was de gestrekte middenvinger, het opgeheven pinkje, de high five, … Dat heb ik geleerd in de cursus ‘Le mime appliqué aux gestes politiques du XXème siècle’ (Sorbonne, Paris).

In 1972 maakte ik kennis met de quenelle. Het was in Frankrijk, in de Bourgogne. Het betrof geen gebaar, maar een voorgerecht: het was een smakeloos en kleurloos rolletje snoek. De quenelle als armbeweging bestond nog niet. Die armbeweging zelf bestond wel al. Bij mijn weten werd die uitsluitend door veeartsen gemaakt ter voorbereiding van het ‘ik ga eens voelen’ bij koe of paard. Dieren kunnen immers niet uitleggen waar het pijn doet.

De quenelle, zoals die door de Franse minnestreel Dieudonné op het toneel werd geworpen, is op de veeartsenij gebaseerd. Het was zijn overtreffende trap van fuck you, een gebaar dat ergens stopt ter hoogte van de elleboog. Historisch was fuck you de overtreffende trap van de uitgestoken middenvinger. In een wereld waar alles groter en heftiger wordt, was de quenelle een logische volgende stap. All the way, tot aan de oksel! In de humor is een overdrijving een stijlelement. De quenelle past in een comedyprogramma, zoals een pandakostuum in een entertainmentprogramma of een vrouw met een baard op het songfestival.

Humor is een vak. Zoals breinchirurgie of kernfysica. Kennis en kunde alleen zijn niet genoeg. Er komt ook een morele houding bij kijken. Laat het in handen van provocateurs zoals Laurent Louis of andere eencelligen met slechte bedoelingen en het loopt fout. Dat bewijst Filip Dewinter bijna dagelijks.

‘Is de quenelle van Dieudonné nog om te lachen’? Neen, want de beweging wordt niet langer gemaakt om te lachen. Bij de comique Dieudonné heeft de antisemitische boodschap het overgenomen van de humor. Is de quenelle dan antisemitisch? Dat is een ander paar mouwen. Als een randdebiel in Bellewaarde quenellerend op de foto gaat, niet. Als een politicus in Auschwitz met een quenelle poseert, is het wel antisemitisch. Als Anelka, of wie dan ook, dat doet uit sympathie voor Dieudonné ook, geen pardon.

Ik hoorde een losgeslagen individu bij de antisemitische betoging in Anderlecht met gestrekte arm ‘recht op vrije meningsuiting’ roepen. Dat was helemaal niet om te lachen. ‘Ga je mond spoelen met zeepwater en misbruik de Universele rechten van de mens niet’ is mijn antwoord. Antisemitisme en racisme zijn strafbare feiten en het is aan de rechter om te beslissen of de grenzen overschreden worden. En dan komen de foute quenellers nog goed weg, want laat koksmuts Piet Huysentruyt ze onder handen krijgen en hij draait ze een poot uit en werpt ze levend op het vuur. Voor de goede smaak.

Geert Hoste

Shop

Op deze pagina vind je dvd’s, boeken en cd’s van Vlaanderens bekendste standup comedian.

Hilarisch en vlijmscherp.
Het Laatste Nieuws

Een volksheld, die de heilige drie-eenheid van België -koning, katholicisme en kapitaal- met sardonisch plezier aan stukken slaat.


Algemeen Dagblad (NL)
The leading Belgian comedian.
CNNWorld

Redouter l'ironie c'est craindre la raison.


Sacha Guitry

5 sterren. Uitzonderlijk.


De Standaard

Een show van Hoste staat garant voor een avondje professionele vrolijkmakerij over ons vierkant draaiende Belgenlandje. Ons advies in tijden van crisis: beleg in Geert Hoste!


De Morgen

Geert Hoste staat met 8 programma's in de top100 van de best-bekeken tvprogramma's in België.


CIM | Centrum voor Informatie over de Media

Hij scoort jaar na jaar voorstellingen in de grote theaterhuizen. Il faut le faire. De wet van de grote getallen valt in zijn geval uitzonderlijk samen met kwaliteit en vakmanschap.


Knack